อ่างเก็บน้ำบางพระ

เล่าเรื่องแสนดีจากความทรงจำกับดูนก ที่อ่างเก็บน้ำบางพระ และป่าชายเลน

กิจกรรมดูนก One Day Trip จ.ชลบุรี วันอาทิตย์ที่ 22 เม.ย. 50

จุดนัดพบที่เดิม มากมายกว่าครั้งก่อนกับเพื่อนดูนกที่ร่วมเดินทาง ต่างทยอยมาถึง ไม่คาดฝันเมื่อพบอาจารย์อมร ใจก็สว่างวาบเหมือนพบนกตัวโปรด อดไม่ได้ที่จะแสดงความดีใจแบบเด็กๆ ความสุขมาแล้วตั้งแต่ยังไม่เดินทาง เหมือนเดิมฟ้ายังมืดกับเวลาที่รถเริ่มเคลื่อนตัว ช่วงแรกของการเดินทาง เรานั่งกันไปเงียบๆเพื่อจินตนาการ วาดนกที่อยากเจอ…ชีวิตนกกระเต็นหลายสี แสงไฟข้างถนนดับลงพร้อมกับแสงตะวัน เริ่มฉายแสงที่ขอบฟ้าในทิศที่รถมุ่งไป มีความมหัศจรรย์แห่งธรรมชาติที่ส่งมอบให้ ได้เกิดขึ้นในบ่ายวันนี้ และรอพวกเราอยู่ที่ป่าชายเลน


เมื่อถึงที่หมายประตูรถเปิด เสียงนกนานาชนิดตะโกนก้องขับร้องเหมือนทักทาย เรารีบยกกล้องส่องนก เพื่อสบตากลมโตว่า สวัสดี ดีใจเหลือเกินที่ได้พบกันอีกแล้ว ดั่งคำสัญญาว่า ไม่ว่าจะบินไปกิ่งก้านต้นไหน เราจะยังลุ่มหลงเดินตาม แหงนคอมองหา ตามกิ่งใบน้อยใหญ่ หรือ แอบซ่อนส่งแต่เสียง อวดเพลงเพราะให้ฟัง


เสียงแห่งการชี้ชวนเพื่อนดูนกบอกกันและกันว่าอยู่ตรงนั้นตรงนี้ ที่นกเกาะกิ่ง ได้ยินเสียงแห่งความสุขพบรอยยิ้มของเพื่อนใหม่และเก่า พร้อมเสียงนกร้องปะปนเคล้าคลอ ความสุขบทที่สองเริ่มแล้ว


ที่ริมอ่างเก็บน้ำ วิวน้ำเวิ้งว้างไกลสุดตา ชาวบ้านออกหาปลากับภาพยามเช้าที่นกน้ำเดินย่ำเลนและ บินอวดปีกกว้างสีขาวโฉบจับปลาเป็นอาหาร คุณภูไท ไพรวัลย์รอพวกเราอยู่ที่นี่ พร้อมรอยยิ้มแจ่มใส สัมผัสง่ายกับความจริงใจ คุณเป็น Birdleaderนำดูนกอีกคนหนึ่ง เคยเห็นชื่อของคุณในเวปไซด์ แรกเห็นตัวจริงต้องตื่นเต้น ต้องตื่นเต้น คุณไม่ยอมเสียเวลาพาเดินชมนกทันทีหลังจากยิ้มแรกจบลง


ทุ่งหญ้ากับชีวิตนกทุ่งนกพงตัวแล้วตัวเล่า บางตัวกระโดดตามยอดพุ่มหญ้าสูง ธรรมชาติสร้างสีให้คล้ายใบไม้แห้งรูปร่าง ขนาดกลมกลืนกับกิ่งก้านหรือดอกหญ้าที่นกชอบ บินวนหาอาหารหรือหลบซ่อนภัย แต่ที่ใจชื่นชอบ คลื่นนกกาน้ำที่แยกกลุ่มทะยอยบินข้ามอ่างน้ำกว้างไปยืนหลบแดดอีกฟากฝั่ง ร่มเงาไม้ใหญ่การเคลื่อนมาทีละตัวเกาะที่ละกิ่งทำให้ไม่ชุลมุนแย่งชนกิ่งเกาะกันเอง นกกาน้ำเกาะนิ่งหันหน้าไปทิศเดียวกันเห็นเป็นต้นสีดำขนาดใหญ่


หลังจากอิ่มภาพความฉลาดนกกาน้ำ คุณพาเรามองตาม เสียงนกโวยวายและบินวนเวียนรอบๆกลุ่มที่เข้าไปดูไข่ตามดินที่แม่นกวางไว้ และนกที่แต่งตัวเท่มากเหมือนชาวอินเดียนแดง นกกระรางหัวขวานที่พบค่อนข้างยากในถิ่นอื่นแต่ที่นี่กลับง่ายที่จะพบตัว เห็นกี่ครั้งต้องส่องมองให้เต็มตาจนบินลาจากกล้องไป


ก่อนเที่ยงได้ไปเยี่ยมบ้านหลังน้อยก็โชคดีผสมโชคร้ายเจ้าของบ้านอยู่แต่ไม่พร้อมออกมาต้อนรับ เป็นบ้านนกเค้าตัวลายๆน้ำตาลสลับเหลืองตุ่นๆเจือขาวนวล เป็นนกนอนกลางวัน หากินกลางคืนแอบนอนอยู่ในรูมะพร้าวต้นสูง ท่านั่งหลับพริ้มน่ารักน่าชังมากกว่าตุ๊กตาหมีนั่งในกล่องของขวัญ เรายืนยิ้มอยู่ใต้ถุนบ้านต้นมะพร้าวหันไปมาไม่ใช่เราคนเดียว แต่ทุกคนที่ได้เห็นต่างฝากยิ้มไว้กับสายลม



ฝั่งตรงข้ามของบ้านนกเค้า มีเสียงร้องและภาพกักขังนกขนาดใหญ่ในกรงมากมายหลายกรง เขียนมาถึงตรงนี้เราต้องพยายามเรียบเรียงกรองอารมณ์ที่เริ่มสะเทือน เพื่อให้ตัวเองเจ็บปวดน้อยลง ไม้บรรทัดที่เกิดขึ้นเมื่อเลือกเดินไปกับธรรมชาติ กรงไม่ใช่บ้านไม่ใช่ป่าไม่ใช่ที่ที่จะสร้างครอบครัวไม่ใช่รังรัก เป็นแค่คุกที่กักขังวิญญาณจิตใจ เสียงร้องเข้มคั้นด้วยความปวดร้าวร้องจากใจเศร้า โหยหาในสิ่งที่ธรรมชาติกำหนดสรรสร้าง แล้วทำไมธรรมชาติจึงสอนมนุษย์ให้กักขังชีวิตผู้อื่น คำตอบอยู่ที่ใด ในดวงตาหลังตะข่ายยักษ์ แต่พบตัวเองอ่อนแอไม่กล้ามองเข้าไป มีบางตัวเราสบตานิ่งและนาน ก่อนตัดสินใจก้าวถอยออกมาให้ตัวเองกับทุกอย่างที่นี่จบลง



ยามบ่ายป่าชายเลนที่มีไม้ท่อนถูกตอกเรียงทอดตัวเข้าไปในป่าโค้งยาวเหยียดสุดตา กิ่งไม้ใหญ่ที่เอนลู่ตามลมอ่อนๆกลายเป็นเงาขนาดใหญ่พาดบนสะพานไม้ ร่มรื่นเย็นๆเย้าอารมณ์ ให้เดินอ้อยอิ่งช้าๆ เราเดินคำนึงเหงาๆ นกไม่ร้องทักทาย เงาบินทาบพื้นดินก็ไม่มี เงียบจนใจทำใจแล้ว บ่ายวันเวลานี้คงมีแต่ต้นไม้ชายเลนกับดินโคลนสีน้ำตาล ปลาตีนหัวโตตากลมแอบเมียงมองเวลาเราเดินเข้าใกล้ เจ้าปูเดินเอียงๆไปตามแอ่งน้ำตื้นแฉะฉ่ำ


เสียงอาจารย์อมร ตะโกนถามคุณจ๊อบเบาๆ ว่าพบนกอะไร เรื่องมหัศจรรย์เริ่มขึ้นแล้ว เสียงเล่าขนาดและสีรวมทั้งรูปร่าง การยืนยันของเพื่อน2-3 คนที่เห็นนกตัวนี้ อาจารย์อมรเพิ่มเติมข้อมูลสำคัญรายละเอียดว่านกตัวนี้ไม่มีการรายงานว่าพบมา25 ปีแล้ว และเราก็ได้ยินประโยคนี้


ถ้าอย่างนั้นเราต้องรอแล้ว ใครจะรอกับผมบ้าง อาจารย์อมรพูดไม่ดังแต่เพียงพอที่จะสะกิดหัวใจทันที การรอเริ่มขึ้นแต่กลับอยู่ไม่นาน ไม่ทราบว่าเพราะอะไร การเดินตามกันและกันเริ่มขึ้นและกลุ่มคนไม่รอก็ห่างออกไปทุกที จนเราต้องก้าวเท้าเดินตามไป แต่เมื่อหันกลับมาภาพอาจารย์อมรยืนกับความหวังแต่ไร้คนรอเป็นเพื่อน เราเป็นกลุ่มย่อยแค่ 5 คน


บนเส้นทางที่เป็นวงกลมไม่ไกล แต่ใจยอมย้อนเดินกลับมามองหาความหมายของปีกน้อยตัวนั้น ยิ่งเมื่อใกล้จุดเดิมที่พบนก เท้าที่ก้าวเริ่มช้า จนเกือบหยุด สมาธิสายตาคอยมองหากิ่ง เงาไหวหรือใบไม้ขยับ พูดกันเป็นแค่กระซิบ และอีกครั้งเมื่อเห็นเงาของนกหางดำยาวพริ้วๆ ก็ทำให้หัวใจสะท้าน ตากลมใสสีฟ้าบริสุทธิ์เหมือนได้จ้องสบตากันและกัน ทุกดวงใจพาสายตาส่องกล้องเพียงให้ได้เจอ แม้บินไปซ้าย หลบลึกไปทางขวา นกน้อยแกล้งโฉบไปมาไม่นิ่ง บินโปรยความสุขและสอนให้แบ่งปันความประทับใจไป เสียงของ



อาจารย์ดังเบาๆอีกครั้ง เราได้เห็นกันหมดทุกคนแล้ว ต้องไปตามคนอื่นให้ได้ดูบ้าง เราได้ยิน…ได้ยินชัดเจนและเหมือนไม่นาน เมื่อเรายกกล้องลง อาจารย์ยืนข้างตัวเรา หน้าตาและตัวมีเหงื่อไหลเป็นทาง ….อาจารย์วิ่งไปตามอีกเกือบ20 ชีวิต ให้มีโอกาสได้ชื่นชมความงามอย่างทั่วกันและตั้งกล้องscope ครั้งแล้วครั้งเล่าที่นกขยับตัวซ่อนไปตามกิ่งไม้ เพื่อทุกคนได้ใกล้ชิดชีวิตนกสวยซึ้งตัวนี้


คนบางคนเลือกธรรมชาติไว้ในหัวใจ แต่วันนี้อาจารย์อมรถูกเลือกไว้ในหัวใจธรรมชาติแล้ว กลอุบายวิถีธรรมชาติส่งแซวสวรรค์หางดำ เป็นเงื่อนซ่อนแต่ผูกปมเด่นให้เห็นหัวใจ ของคนที่ธรรมชาติรักและเลือกให้ทำงานอีกครั้ง



ดูนกคราวนี้ ภาพแห่งการลาคงเป็นภาพตะวันลาฟ้าที่ขอบน้ำกว้าง กับต้นไม้พุ่มหนาใหญ่มีเสียงนกกระทาทุ่ง ไม่เห็นแต่ใกล้ชิดตัว ร้องคร่ำครวญ เนิ่นนานเหมือน ล่ำลา คล้ายขอสัญญาว่าอย่าลืมท้องทุ่งหญ้าเดือนเมษายนที่บางพระ



ขอขอบคุณธรรมชาติและนกทุกตัวที่มาทักทายมอบความหมายของวันหนึ่ง พร้อมร่วมสร้างบันทึกเรื่องราวของอาจารย์อมร ท่ามกลางความดีที่แจ่มชัดเจน ห้วงเวลานี้กลายเป็นความมหัศจรรย์ความทรงจำแสนรัก และรอที่จะเดินร่วมชมธรรมชาติกับสมาคมอีกครั้งที่กรุงชิงในเดือนหน้า



ปูเสฉวน รายงาน26 เมษายน 50


เราพบนกมากถึง 88 ชนิด เรียงตาม หนังสือ A guide to the Birds of Thailand
5.นกกาน้ำเล็ก 16.นกกระสาแดง 17.นกยางกรอกพันธุ์จีน 18.นกยางกรอกพันธุ์ชวา 19.นกยางควาย 20.นกยางทะเล 22.นกยางโทนใหญ่ 24.นกยางเปีย 25.นกยางเขียว 27.นกแขวก 27.นกยางไฟหัวดำ 31.นกยางไฟธรรมดา 33.นกกาบบัว 69.เหยี่ยวขาว 71.เหยี่ยวแดง 78.เหยี่ยวนกเขาชิครา 137.นกกระทาทุ่ง 143.นกคุ่มอกลาย 154.นกกวัก 155.นกอีลุ้ม 156.นกอีล้ำ 157.นกอีโก้ง 161.นกพริก 164.นกกระแตแต้แว๊ด 167.นกหัวโตหลังจุดสีทอง 176.นกอีก๋อยเล็ก 213.นกแอ่นทุ่งใหญ่ 215.นกตีนเทียน 241.นกนางนวลแกลบเคราขาว 250.นกเขาเปล้าธรรมดา
270.นกเขาใหญ่,นกเขาหลวง 271.นกเขาชวา 297.นกกาเหว่า 300.นกบั้งรอกใหญ่ 305.นกกระปูดใหญ่ 306.นกกระปูดเล็ก 316.นกเค้าโมง,นกเค้าแมว 353.นกกะเต็นอกขาว 354.นกกะเต็นหัวดำ 355.นกกินเxxxยว 359.นกจาบคาเล็ก 363.นกตะขาบทุ่ง 365.นกกะรางหัวขวาน 379.นกโพระดกธรรมดา 389.นกตีทอง 402.นกหัวขวานเขียวป่าไผ่ 451.นกแอ่นตาล 455.นกแอ่นบ้าน 474.นกจาบฝนปีกแดง 477.นกเด้าดินทุ่งใหญ่ 482.นกเด้าลมเหลือง 521.นกปรอดหัวสีเขม่า 525.นกปรอดหน้านวล 527.นกปรอดสวน 546.นกแซงแซวหางปลา 552.นกแซงแซวหางบ่วงใหญ่ 554.นกขมิ้นท้ายทอยดำ 565.นกกะลิงเขียด 567.นกกาแวน 569.อีกา
620.นกกินแมลงตาเหลือง 621.นกกะรางหัวหงอก 659.นกกระจ้อยป่าโกงกาง 671.นกกระจิ๊ดขั้วโลกเหนือ 672.นกกระจิ๊ดเขียวปีกสองแถบ 683.นกพงปากหนา 694.นกยอดข้าวหางแพนหัวแดง 695.นกกระจิบหญ้าอกเทา 697.นกกระจิบหญ้าท้องเหลือง 698.นกกระจิบหญ้าสีเรียบ 729.นกกางเขนบ้าน 745.นกยอดหญ้าหัวดำ 772.นกจับแมลงสีน้ำตาล 773.นกจับแมลงสีน้ำตาลท้องลาย 801.นกจับแมลงคอสีน้ำเงินเข้ม 808.นกอีแพรดแถบอกดำ 812.นกแซวสวรรค์หางดำ ******** 815.นกอีเสือสีน้ำตาล 819.นกอีเสือหัวดำ 829.นกเอี้ยงด่าง 832.นกเอี้ยงสาริกา 834.นกเอี้ยงหงอน 844.นกกินปลีอกเหลือง 867.นกสีชมพูสวน 871.นกแว่นตาขาวสีทอง 873.นกกระจอกบ้าน 877.นกกระจาบธรรมดา 879.นกกระจาบทอง 885.นกกระติ๊ดขี้หมู